Orta kulak, kulak zarının içe doğru olan kısmından başlayan kemikçik sistemi içinde bulunduran, içi hava ile dolu, kulağın üç bölümünden biridir. Orta kulağın hava alması ve dış hava basıncı ile orta kulak hava basıncını dengelemek için östaki borusu ile bağlantılı bir şekildedir. Orta kulakta östaki borusundan ya da diğer sebeplerden kaynaklı birçok hastalık meydana gelmektedir. Orta kulakta en sık oluşan hastalık ise orta kulak iltihabıdır.
Orta Kulak İltihabı Nedir?
Orta kulak iltihabı, orta kulağı çevrelemiş olan mukozanın iltihaplanması olayıdır. Orta kulak iltihabı çocuklarda yetişkinlere oranla çok daha fazla görülür. Çocuklarda daha sık görülmesinin asıl sebebi, kulaktaki havayı dış hava ile dengeleme görevi olan östaki borusunun yetişkinlerde eğri iken çocuklarda ise yetişkinlere göre çok daha yatay, düz ve uzunluğunun kısa bulunması bu nedenle enfeksiyonun orta kulağa çok daha kolay ulaşabilmesidir. Orta kulağa enfeksiyon sebepleri kulak zarında yırtık ya da delik gibi hasarların bulunmaması halinde giremez.
Orta kulak iltihabı nezle, grip ve benzeri enfeksiyon hastalıklarından sonra ortaya çıkar. Orta kulak iltihabına sadece bakteri ya da virüsler neden olmaz. Bazı alerji durumlar ya da geniz etinin büyüyüp östaki borusuna dayanması sebebi ile de orta kulak iltihabı görülebilir. Çocukların biberon ile beslenmesi, sigara kullanılan ortamlara maruz kalması veya kreş gibi çocukların toplu bulunduğu ortamlarda bulunmaları da orta kulak iltihabına neden olabilmektedir.
Orta Kulak İltihabının Nedenleri
Orta kulak iltihabı her yaştaki kişilerde oluşabilecek bir sağlık sorunudur. Bu sorunun ise farklı bazı sebeplerden dolayı meydana geldiği bilinmektedir. Bu yüzden de KBB uzmanlarının öncelikle tanıyı dikkatli ve doğru bir şekilde koymaları gerekmektedir. Daha sonrasında ise kişiye hastalığını ve bu hastalığının neden oluştuğunu bildirmesi gerekmektedir.
Geniz eti akıntısından dolayı oluşan iltihapta geniz eti olarak bilinen adenoidin şişmesinin söz konusu olduğu düşünülmektedir. Yani çocuklarda yetişkinlere kıyasla daha büyük olan bu geniz etinin östaki kanalının açıklığına yakın olduğu bilinmektedir. Konumundan ötürü ise kulak iltihaplanmalarına sebep olduğu görülmektedir.
- Kişilerin yaşının da iltihapla ilişkili olduğu düşünülmektedir. Bu yüzden de bazı araştırmalar sonucunda 6 ay ve 2 yaş arasındaki bebeklerin daha riskli grupta oldukları görülmektedir.
- Prematüre doğum veyahut da düşük doğum ağırlığı olan kişilerde orta kulak iltihabı riskinin fazla olduğu düşünülmektedir.
- Yarık damak, down- sendromu veya baş-yüz anomalisi bulunan çocukların da riskli grupta olduğu söylenilebilmektedir.
- Sigara dumanına maruz kalmanın da iltihap riskini arttırdığı bilinmektedir.
- Anne sütünün az alınmasının da bu konuda risk oluşturduğu düşünülmektedir.
- Biberonla beslenme gibi farklı çevresel koşullarının da bu konuda risk oluşturdukları söylenebilmektedir.
Orta Kulak İltihabının Belirtileri
Orta kulak iltihabı çocuklarda daha sık görülmesi ile bilinen bir hastalıktır. Bu yüzden de anne ve babaların kendilerine dikkat etmelerinin yanı sıra çocuklarına daha da dikkat etmeleri gerekmektedir. Özellikle bu sağlık sorunu soğuk algınlığı, kulak ağrısı, ateş ile beraber ortaya çıktığı için kişilerin bu durumlarla karşılaşmaları halinde bir hekime başvurmaları gerekmektedir.
- Kulak ağrısı
- Huzursuzluk
- Uyku problemi
- Duyma sorunları
- İştah kaybı
- Yüksek ateş
- Denge kaybı
- Halsizlik
- Kulak akıntısı
- Tıkalı kulak hissi
Orta Kulak İltihabı Tanı Yöntemleri
Orta kulak iltihabı semptomlarının başlangıcının genel olarak hızlı bir şekilde geliştiği bilinmektedir ancak çocuklarda ve yetişkinlerde bu durumun ve ortaya çıkan semptomların farklılık göstereceğinin bilinmesi gerekmektedir.
Çocuklarda ortaya çıkan orta kulak iltihabı çoğu zaman ateş yükselmesi, kulak ağrısı, baş ağrısı, denge kaybı, işitme sorunları, iştah kaybı, normalden fazla ağlama, rahatsızlık, sesleri duymada sıkıntı gibi farklı belirtiler sonucunda ortaya çıkabilmektedir. Bu sebeplerin çocuklarda ortaya çıkması halinde anne ve babaların vakit kaybetmeden KBB uzmanına başvurmaları gerekmektedir.
KBB uzmanına başvuran kişilere tanının doğrulanabilmesi için geniz yoluna otoskop adı verilen cihazla bakılmaktadır. Buna eşdeğer şekilde ise bir steteskop ile kişinin kalp atışları dinlenmektedir.
Yukarıda verilen işlem sonucunda tereddütte kalan hastalar için veya, tedavi planına uyulmasına rağmen iyi yönde bir ilerleme olmaması durumunda kişilerin özel durumuna göre yeni testlere başvurulabildiği söylenilmektedir. KBB uzmanlarının isteyebileceği testler ise timpanometre testi ve akustik reflektometre testi olarak bilinmektedir.
Orta Kulak İltihabı Tedavi Yöntemleri
Orta kulak iltihabı kişilere hem denge konusunda hem de işitme konusunda sorun yaşadıkları bir iltihap çeşididir. Bu iltihabın oluşması halinde ise KBB uzmanlarının önerdiği bazı tedavi yöntemleri vardır. Bu yöntemler aşağıdaki gibi verilebilmektedir.
- Kişinin ağrısının hafifletilmesi için asetaminofen veya ibuprofen türü reçetesiz ilaçlar verilebilmektedir.
- Kişilerin kulak zarında delil olmadığından emin olunmuşsa ve bunun yanında kulakta yırtılmanın olmadığı da biliniyorsa oluşan ağrının hafifletilmesi için anestezik damlalar tercih edilebilmektedir.
- Orta kulak iltihabı için hazır bir şekilde satılan veyahut da eczacıların hazırlamış olduğu damlaların alınması istenebilmektedir.
- Burundaki tıkanıklık için kullanılan dekonjestan ve bunun yanı sıra alerjilerde tercih edilen antihistaminik ilaçların kullanılmasının olumlu yönde etki gösterdiğine dair kesin kanıt yoktur ancak bazı KBB uzmanlarının tedavide bu yöntemi kullandıkları görülebilmektedir.
- Ağızdan veya kulaktan alınabilen çeşitli damlaların da tedavide tercih edilebileceği bilinmektedir.
Yukarıda sıralanan tedavi yöntemleri genel olarak KBB uzmanlarının uygulamış oldukları tedavilerdir. Bu yüzden de kişilerin hekim kontrolünden geçmeden burada yazılı olan tedavi yöntemlerini uygulamaları tavsiye edilmemektedir.
KBB uzmanlarının da gerekli olan testleri yapmaları ve bunun ardından ise kişilerin tıbbi öykülerine bakmaları sonucunda kesin tanıyı koyup kişiler için özel bir şekilde tedavi planı yapmaları gerekmektedir. Kişilerin de hekimin uygulamış olduğu tedavi planına uymaları gerekmektedir. Bu şekilde kişilerin orta kulak iltihabı en kısa sürede çözüme kavuşturulacağı düşünülmektedir.